1
کارشناس ارشد علوم ارتباطات و دانشآموختة حوزة علمیة قم (نویسندة مسؤول)
2
عضو هیأت علمی دانشکدة صدا و سیمای قم
چکیده
در دنیای امروز ارتباطات اقناعی بخش مهمی از ارتباطات را تشکیل میدهد و نظریههای متنوعی در خصوص آن به وجود آمده و روشهای مختلفی جهت رسیدن به اقناع مخاطب مطرح شده است. پیدایش این روشها به طور عمده در جهان غرب سکولار اتفاق افتاده، لذا در نظریهپردازی و بهرهگیری از این روشها، توجه درستی به اصول اخلاقی و ارزشهای دینی صورت نگرفته است. از طرفی ادیان الهی، به عنوان یکی از موفقترین نمونهها و مصادیق استفاده از اقناع جهت دعوت و تبلیغ به اصول و آموزههای خود میباشند. با توجه به اینکه جوامع دینی، به ویژه کشورهای اسلامی و رسانههای دینمدار جهت بهرهگیری و استفاده از روشها و نظریههای اقناع، نیازمند نوع دینی آن میباشند؛ لازم میآید تا محققان و پژوهشگران این عرصه با مراجعه به منابع و متون دینی، اقدام به کشف و بررسی آنها نمایند. نهجالبلاغه به عنوان ارزشمندترین اثر تبلیغی و مهمترین کتاب بعد از قرآن کریم، جایگاه ویژهای را در این خصوص دارا می باشد. به همین منظور در این پژوهش تلاش شده است تا با روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی، روشهای کلامی و غیرکلامی اقناع مخاطب در نهجالبلاغه، کشف و بررسی گردد. در این پژوهش مشخص گردید که حضرت علی7 جهت اقناع مخاطب از طریق کانال اقناع کلامی از موارد حکمت، جدال احسن، تجربه، استناد به منبع معتبر، موعظه و اخبار غیبی و همچنین از کانال اقناع غیر کلامی از زبان بدن، سیرة عملی، زبان صدا و معجزه به طور هنرمندانهای بهره بردهاند.