2
دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی (نویسنده مسئول).
چکیده
اتانازی که در زبان فارسی به بیمارکشی با ترحم، بیمارکشی طبی، تسریع در مرگ محتضر وقتل از روی ترحم ترجمه شده است، در معنای خاص خودبه سلب عمدی حیات از یک بیمار صعب العلاج بنا به درخواست وی، توسط پزشک متخصص تعریف می‌شود. اتانازی را می‌توان برمبنای نوع رفتار و هم‌چنین درخواست کنندۀ آن تقیسم بندی نمود، بدین صورت که اگر برمبنای عمل انجام شده باشد، به فعال و انفعالی و اگر به درخواست کننده آن نظر بیفکنیم، به داوطلبانه و غیرداوطلبانه تقسیم می‌شود، در رابطه با اتانازی بحث‌های اخلاقی و اجتماعی فراوانی صورت گرفته است‌که بالطبع برخی آن را خلاف اخلاقیات و شأن و جایگاه والای انسانی می‌دانند و در مقابل، برخی دیگر آن راحاصل احترام به انتخاب فردی وامری مشروع واخلاقی می‌دانند. درهرحال فارغ ازمباحث فقهی و کیفری مسأله، مهم‌ترین دلایل مخالفین را از منظر اصول اخلاقی و اجتماعی می‌توان شیب لغزنده، کاهش کیفیت مراقبت‌های پزشکی وازبین رفتن اخلاق پزشکی، جلوگیری از پیشرفت پزشکی، تأثیرنقش خانواده و اطرافیان، اصل تقدس حیات، و مخالفت با مشیت الهی برشمرد، درمقابل طرفداران قانونی شدن اتانازی به دلایلی همچون احترام به انتخاب فردی و ارادۀ شخصی و آزادی انسان، نظریۀ اصالت فایده، حق مرگ باعزت، نظریۀ رأفت وترحم، اصل تأثیردوگانه، نظریه فشار وقانون طلایی استناد می‌کنند.
)