بررسی تطبیقی جایگاه زن مسلمان در اندیشۀ شهید مطهری و سید قطب

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشکدۀعلوم اجتماعی، دانشگاه تهران

2 دانش آموختۀ کارشناسی ارشد علوم اجتماعی، دانشگاه تهران(نویسندۀ مسئول)

3 دانشجوی دکتری علوم اجتماعی، دانشگاه تهران

چکیده

مسئلۀ زنان در چند سدۀ اخیر به یکی از چالش برانگیزترین مسائل در سطوح علمی، فرهنگی و اجتماعی تبدیل شده است؛ به‌گونه‌ای‌که جایگاه زنان در هر موقعیت و اندیشه‌ای مورد نقد‌های بنیادین قرار گرفته است. این نقد‌ها اغلب از جانب مکاتب فمنیستی و مکاتبی که خود را مدافع حقوق زنان می‌دانند، بر سایر مکاتب و اندیشه‌ها وارد می‌شود. جایگاه زن در اسلام نیز همواره از جانب جریان‌های معارض با اسلام که خوانشی بعضاً فمنیستی یا اومانیستی از حقوق و جایگاه زن دارند، مورد نقد قرار گرفته است. در مواجهه با این چالش‌ها و تغییراتی که در دنیای مدرن ایجاد شده است، همواره اندیشمندان مسلمان با رویکردهای گوناگون به مسئلۀ جایگاه زنان در اسلام پرداخته‌اند. از آن‌جهت که فرصت پرداختن به تمامی رویکردها فراهم نیست؛ در این‌مقاله، جایگاه زن در اسلام از منظر شهید مطهری و سید قطب مورد بررسی قرار گرفته است. این دو شخصیت را می‌توان در ذیل رویکرد اسلام‌گرایان اصل‌گرایِ اصلاح‌گر (یکی از تشیع و دیگری از تسنن) دسته‌بندی کرد. این‌مقاله مسئلۀ زن در اسلام‌ را در سه سطح: فردی، خانوادگی و اجتماعی با استمداد از روش اسنادی و کتابخانه‌ای تحلیل و واکاوی کرده است.

کلیدواژه‌ها