طیف بندی مردم در جنگ شناختی و نقش بازیگران در نبرد هوشمند به عنوان سرمایه انسانی

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه شاهد

2 استادیار گروه آموزشی انقلاب اسلامی دانشگاه معارف اسلامی قم

3 دانشیار گروه آموزشی انقلاب اسلامی دانشگاه معارف اسلامی قم

4 استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز تحولات فکری، فرهنگی گسترده در ساختارهای نظام ج.ا، سبب برنتابیدن قدرت های منطقه ای و جهانی و مقابله مداوم با اساس و بنیان های نظام بوده است. جنگ شناختی، مفهومی است که در سالیان اخیر به صورت اثر گذارتر از دیگر عرصه های نبرد، با هدف بهره برداری از اسرار ذهن و قلب، مورد توجه واقع شده است.
اگر بپذیریم که بازیگران اصلی این عرصه نخبگان هستند، بالتبع بهره مندی از این پتانسیل در مقابله با دشمن نقطه اتکال این رهیافت است.
در این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش هستیم که طیف های مختلف مردم در مواجهه با جنگ شناختی کدام است و نقش بازیگران در این نبرد چه تاثیری در نوع مواجهه دارد. روش مورد استفاده تحلیلی- توصیفی است و دستاورد آن سبب ایجاد سیاست های حاکم بر نظام مقابله ای و شکل گیری سازوکار مفهومی در عرصه جنگ شناختی می گردد که حاصل آن ابتدائا عمق بخشی، تأثیرگذاری هوشمندانه، هدفمند و متعالی در سطح جامعه و در لایه بعدی واکسینه کردن و مصون سازی فرهنگی بازیگران و جامعه و در نهایت منجر به شکل گیری تشکیلات منسجم کارآمد و منعطف و بهره مندی از پتانسیل شبکه ای نخبگان می شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The spectrum of people in cognitive warfare and the role of actors in intelligent warfare as human capital

نویسندگان [English]

  • mahmoud keshavarz 1
  • amir siahpoosh 2
  • hossein arjini 3
  • ali mohammad naeini 4
1 Assistant professor, Dept. of Islamic Studies, Shahed University
2 Assistant prof., Dept. of Islamic Revolution Educational, University of Islamic Studies, Qom
3 Associate prof., Dept. of Islamic Revolution Educational, University of Islamic Studies, Qom
4 Assistant professor at Imam Hossein(as) University
چکیده [English]

The victory of the Islamic revolution and the beginning of extensive intellectual and cultural transformations in the structures of the Islamic Republic of Iran have caused regional and global powers to emerge and constantly confront the foundations of the system. Cognitive warfare is a concept that has been more effective than other battle arenas in recent years, with the aim of exploiting the secrets of the mind and heart.
If we accept that the main players in this arena are elites, then benefiting from this potential in confronting the enemy is the point of attack of this approach.
In this research, we seek to answer the question of what are the different spectrums of people facing the cognitive war and what effect does the role of the actors in this battle have on the type of confrontation. The method used is analytical-descriptive, and its achievement is the creation of policies that govern the confrontation system and the formation of a conceptual mechanism in the field of cognitive warfare, which results in firstly in-depth, intelligent, purposeful and superior influence at the level of society and at the next level. Vaccinating and culturally immunizing actors and society and ultimately leads to the formation of efficient and flexible coherent organizations and benefiting from the network potential of elites.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive warfare
  • spectrum of people
  • actors
  • intelligent battle
  • elites

مراجع

  1. قرآن کریم.
  2. ازغندی، علیرضا، ناکارآمدی نخبگان سیاسی ایران بین دو انقلاب، تهران، قومس، 1376 ش.
  3. اسماعیلی، محمدجواد، «تأملی بر مقاله "درباره جامعه‌شناسی مردم‌مدار" و نسبت آن با علوم اجتماعی در ایران»، مجله جامعه‌شناسی ایران، سال دهم، شماره 2، تابستان 1388 ش.
  4. انصاری، محمدمهدی، نخبه‌پروری سیاسی، تهران، دادگستر، 1386 ش.
  5. ایزدی، فٶاد، و بهمن رحیمی، «طرح راهبردی مقابله با نفوذ سیاسی آمریکا در جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر آراء و اندیشه امام خامنه‌ای(مدّظله‌العالی)»، فصلنامه امنیت ملی، سال یازدهم، شماره 41، پاییز 1400 ش.
  6. پاکدامن، حبیب‌اللّٰه، شبکه‌سازی (چگونگی ارتباط با مردم در شبکه‌سازی از دیدگاه اسلام)، قم، قرآن فجر، 1401 ش.
  7. حسینی، سیدمحمد، «نقشه ذهنی چیست؛ آموزش ترسیم نقشه ذهنی»، مرتا (رسانه آموزشی کتابخوانی و رشد فردی) به نشانی <https://mertaa.ir/blog/how-to-mind-map>، دریافت‌شده در 09/05/2020 م.
  8. حق‌شناس گرگابی، محمد، علی حیدری، و محمدعلی شاه‌حسینی، «شناسایی ابعاد مدل‌های ذهنی تصمیم‌گیران استراتژیک در نهادهای حاکمیتی (مورد مطالعه: نمایندگان مجلس شورای اسلامی)»، فصلنامه انجمن علوم مدیریت ایران، سال دوازدهم، شماره 48، زمستان 1396 ش.
  9. سلیمانی امیری، جواد، «آسیب‌شناسی نخبگان تأثیرگذار در حکومت علوی»، فصلنامه حکومت اسلامی، سال پانزدهم، شماره 3 (پیاپی 57)، پاییز 1389 ش.
  10. صفی‌خانی، بهاره، احمد شمس، و بابک درویشی، «نقش نخبگان بر تعیین سرنوشت و مشارکت سیاسی با تأکید بر نظام جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، سال چهاردهم، شماره 51، تابستان 1399 ش.
  11. عباس زاده مشکینی، محمود، «بایسته‌های نخبه پروری سیاسی در ایران»، روزنامه کیهان، 08/10/1388 ش.
  12. عبداللّٰه‌پور، نازی، و فریبا اسکندر جعفرزاده، «بررسی قشربندی اجتماعی در اسلام»، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناسی، سال چهارم، شماره 15، تابستان 1391 ش.
  13. عبداللهی، سعید، «شیوه فعالیت در شبکه‌های اجتماعی»، قم، اندیشکده زمانه، 1399 ش.
  14. عنصرالمعالی، کیکاوس بن اسکندر، منتخب قابوسنامه، تهران، محیا، 1378 ش.
  15. فولادی، قاسم، علیرضا صابرفرد، و وحید فتوح‌آبادی، «بررسی تغییر و تحولات فضای سایبر و شناسایی جهت‌گیری آینده آن: شکل‌گیری فضای شناخت»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال پانزدهم، شماره 4 (پیاپی 60)، زمستان 1396 ش.
  16. قانعی راد، سیدمحمدامین، مشارکت سیاسی و اجتماعی نخبگان، تهران، راه‌دان، 1389 ش.
  17. کشاورز، محمود، راهبرد دشمن در جنگ شناختی علیه انقلاب اسلامی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه معارف اسلامی قم، 1398 ش.
  18. کشاورز، محمود، «راهبرد دشمن در عرصه مدیریتی»، قم، اندیشکده زمانه، 1399 ش.
  19. کشاورز، محمود،رهیافت مقابله‌ای ج.ا.ا. در جنگ شناختی علیه دشمن با تأکید بر شبکه‌سازی هوشمند سرمایه انسانی، رساله دکتری دانشگاه معارف اسلامی قم، 1402 ش.
  20. کلانتری، فتح‌اللّٰه، «مشخصات جنگ احتمالی آینده علیه ج.ا. ایران و راهبردهای مقابله با آن»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال چهاردهم، شماره 4 (پیاپی 56)، زمستان 1395 ش.
  21. محمدی نجم، سیدحسین، جنگ شناختی؛ بُعد پنجم جنگ، تهران، دانشگاه جامع امام حسین‰، دانشکده و پژوهشکده فرماندهی و ستاد و علوم دفاعی، مرکز مطالعات دفاعی و امنیت ملی، 1389 ش.
  22. مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی، جنگ‌های ترکیبی: مروری بر ادبیات، ترجمه محمد جولانی و قاسم فولادی، تهران، مٶسسه آموزشی و تحقیقات صنایع دفاعی، 1396 ش.
  23. مقام معظم رهبری، «بیانات، بیانیه‌ها، پیام‌ها، سخنرانی‌ها، خطبه‌ها و دیدگاه‌های مقام معظم رهبری»، قابل دسترس در پایگاه اطلاع‌رسانی معظم‌له به نشانی .
  24. میرشکاری (ویراستار)، جواد، فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، 1376 تا 1385، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، 1386 ش.
  25. نصوحیان، محمدمهدی، «نقش اعتماد متقابل حکومت و مردم در روند توسعه سیاسی»، فصلنامه راهبرد یاس سابق (راهبرد توسعه)، شماره 14، تابستان 1387 ش.
  26. هادی اصل، سیدعبدالصمد، «دسته‌بندی‌ها و طبقات مختلف جامعه از دیدگاه اسلام با تکیه بر نامه امام علی‰ به مالک اشتر»، مقاله در همایش منطقه‌ای علوم سیاسی و روابط بین‌المللی از دیدگاه اسلام، 1389 ش.
  27. Claverie, Bernard et François Du Cluzel, “"Cognitive Warfare": The Advent of the Concept of "Cognitics" in the Field of Warfare,” in: Bernard Claverie, Baptiste Prébot, Norbou Buchler et François du Cluzel (Eds.), Cognitive Warfare: The Future of Cognitive Dominance, NATO Collaboration Support Office - Neuilly (France), 2022.
  28. Hartley III, Dean S. & Kenneth O. Jobson, Cognitive Superiority (Information to Power), 2021.
  29. Kauppi, Niilo, “Knowledge Warfare: Social Scientists as Operators of Global Governance,” International Political Sociology, Vol. 8(3), September 2014.
  30. Lennon, Alexander T.J. (Ed.), The Battle for Hearts and Minds: Using Soft Power to Undermine Terrorist Networks (A Washington Quarterly Reader), MIT Press, 29 August 2003.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار