کارکرد اجتماعی دین از منظر علامه طباطبائی (ره)

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته دانش اجتماعی مسلمین دانشگاه علوم اسلامی رضوی

چکیده

یکی از مهمترین بحث های پیرامون جامعه شناسی در دهه های اخیر بحث در مورد جامعه شناسی دین و نقش دین در جامعه است که مورد تضارب آرای متفکران اسلامی و جامعه شناسان غیر اسلامی قرار گرفته است وتبدیل به یک چالش در میان جامعه شناسان شده که باید از نظر آنان مورد بررسی قرار گیرد. یکی از متفکران اسلامی در این زمینه علامه سیدمحمدحسین طباطبایی است که هدف از نوشتن این مقاله بررسی نظرات ایشان در این زمینه است. روش تحقیق در این نوشتار روش کتابخانه‌ای بر مبنای نظرات علامه طباطبایی است. نتایج حاصله این را نشان می‌دهد که علامه، دین را به‌عنوان یک پدیده این‌دنیایی نگاه نمی‌کنند و برای آن برخلاف برخی از متفکران غربی، منشاء مادی و دنیایی قائل نیستند، بلکه منشا دین را الهی می‌دانند. ایشان معتقدند که دین دارای کارکرد‌های مثبتی است و کارکردهای دین را از حیث اجتماعی، قوام‌بخشیِ انسجام جامعه، روحیۀ حق‌طلبی و مبارزه با ظلم در جامعه، برقراری عدالت اجتماعی در جامعه، ظرفیت تمدن‌سازی، روحیۀ امید و استمراربخشی جامعه با توجه به پیوند دین وجامعه می‌دانند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The social function of religion from the perspective of Allameh Tabatabai

نویسندگان [English]

  • Mohammad Soltaniyeh 1
  • Ali Zarghani 2
1 Assistant Professor Of Razavi University of Islamic Sciences
2 Masters student of Muslims Social Sciences, Razavi University of Islamic Sciences
چکیده [English]

One of the most important discussions about sociology in recent decades is the discussion of the sociology of religion and the role of religion in society, which has been conflicted by Islamic thinkers and non-Islamic sociologists and has become a challenge among sociologists that should be assessed in their opinion. One of the Islamic thinkers in this field is Allameh Seyed Mohammad Hossein Tabatabai. The purpose of writing this article is to study his views in this field. The research method in this article is a library method based on the views of Allameh Tabatabai. The results show that Allameh does not view religion as a worldly phenomenon and, unlike some Western thinkers, does not consider it to be of material and worldly origin, but considers the origin of religion to be divine. He believes that religion has positive functions and considers the functions of religion in terms of social, strengthening the cohesion of society, the spirit of righteousness and combating oppression in society, establishing social justice in society, the capacity for civilization, the spirit of hope and continuity of society with regard to religion and society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Allameh Tabatabai
  • Social Functions
  • Society
  • Religion

مراجع

  1. قرآن کریم.
  2. اسکید مور، ویلیام، تفکر نظرى در جامعه شناسى، جمعی از مترجمان، تهران، نشر سفید، 1392.
  3. الیاده، میرچا، دین پژوهی، ترجمه، بهاء الدین خرمشاهی، تهران، انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1389.
  4. بوذری‌نژاد، یحیی، منشأ حیات اجتماعی از نظر علامه طباطبایی، دوفصلنامه علمی پژوهشی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، سال دوم، شماره دوم، پاییز وزمستان ۱۳۹۱، ص 41 - 62.
  5. توسلی، غلام عباس، نظریه‌های جامعه‌شناسی، تهران، نشر سمت، 1385.
  6. دورکیم، امیل، صور بنیانی حیات دینی، ترجمه، باقر پرهام، تهران، نشر مرکز، ۱۳۸۳.
  7. دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1377.
  8. ریتزر، جرج، نظریه‌های معاصر در جامعه‌شناسی، ترجمه، محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی، 1380.
  9. راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین، المفردات فی غریب القرآن، قم، دفتر نشر کتاب، 1404.

10.کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، گروه مترجمین، تهران، انتشارات سروش، 1388.

11.طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر قران، ترجمه، محمد باقر موسوی همدانی، قم، انتشارات اسلامی، 1374.

  1. ــــــ، مجموعه رسائل،به کوشش سیدهادی خسروشاهی، قم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۰.
  2. ــــــ، آموزش دین، تنظیم از سید مهدی آیت اللهی، تهران، انتشارات جهان آرا، ۱۳۷۹.
  3. ــــــ، اصول فلسفه و روش رئالیسم، مقدمه و پاورقی، مرتضی مطهری، ج۲، قم، بوستان کتاب، 1387.
  4. ــــــ، شیعه در اسلام، قم، بوستان کتاب، 1388.
  5. ــــــ، اسلام واجتماع، قم، جهان آرا، بی‌تا.
  6. علمی، قربان، شریعتی و جامعه شناسی دین، مجموعه مقالات همایش بازشناسی اندیشه‌های شریعتی، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 1379.
  7. عمید، حسن، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1371.
  8. مطهری، مرتضی، جامعه و تاریخ در قرآن، تهران، انتشارات صدرا، 1372.
  9. همیلتون، ملکم، جامعه شناسی دین، ترجمه، محسن ثلاثی، تهران، انتشارات تبیان، 1377.
    1. Weber, Max, The protestant ethic and Thespirit of Capitalism, Parsons Talcot, London,1930.
    2. Wach, Joachim, Comparative study of religion, Columbia University Press,1958.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار