تأملی در اصول اجتماعی انجمن های دوازده قدمی

ولی زاده, محمدمهدی; ولی زاده, ابوالقاسم

doi:10.30513/iss.2021.1129.1072

تأملی در اصول اجتماعی انجمن های دوازده قدمی

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه معارف اسلامی و دانش آموخته سطح سه حوزه علمیه قم

² استادیار و مدیر گروه معارف اسلامی دانشگاه ارومیه

10.30513/iss.2021.1129.1072

چکیده

انجمن‌های دوازده قدمی گمنام یک شاخه از معنویت‌های درمانگرا محسوب می شوند که بر پایه اصول اخلاقی و روحانی به جذب و درمان افراد مبتلا به بیماری‌های اجتماعی از جمله اعتیاد رفتاری و مصرفی می‌پردازند. هدف از تحقیق پیش رو، بررسی انتقادی اصول اجتماعی مهم از قوانین این انجمن‌هاست. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی – انتقادی، در گام نخست به استخراج چهار اصل اجتماعی از میان سنت‌ها که ماهیت جمعی دارند اقدام کرده سپس کوشیده تا ضمن تبیین این اصول و دسته‌بندی آنها در دو گروه اجتماع‌پذیر و اجتماع‌گریز، آنها را با روش نقد نظام فکری و مبانی زیربنایی، نقد و ارزیابی کند. هم چنین آنها را با آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی اسلام مقایسه و نسبت‌سنجی نموده تا از خلط مضامین به ظاهر پسندیده اخلاقی و روحانی انجمن با آموزه‌های اصیل دینی جلوگیری شود. نیز در صدد برآمده تا با نگاه آسیب-شناسانه و به کمک متون نشر‌یافته انجمن، اهداف پلورالیسمی و ضد دینی پشت پرده انجمن را نمایان ساخته و تحلیل کند. یافته های این تحقیق حاکی است که این انجمن‌ها با اینکه از سازمان‌های اجتماعی ملّی هستند ولی اصول اجتماعی یاد شده آنها، آسیب‌زا بوده و مفهومی انحراف‌یافته از خط مبانی اجتماعی اسلام است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A reflection on the social principles of the Twelve Steps Associations

چکیده [English]

The Twelve-Step Anonymous Associations are one of the branches of therapeutic spirituality, which, based on moral and spiritual principles, attracts and spiritualizes people with social ills, including behavioral and consumption addiction. The purpose of this study is to critically examine four important traditions of the laws of these associations as four social principles. The present research with a descriptive-critical approach, while trying to explain the principle of unity, the principle of desire, the principle of external issues and the principle of anonymity, critique and evaluate them with the method of critique of the intellectual system and underlying principles. He acts among the traditions - which have a collective nature - and divides them into two categories, sociable and elusive, and then tries to compare and compare them with the moral and social teachings of Islam in order to confuse the seemingly morally desirable themes. And prevent the clergy of the association with genuine religious teachings. He then seeks to identify and analyze the pluralistic and anti-religious goals behind the association with a pathological perspective and with the help of the association's published texts. The findings of this study indicate that these associations, although they are national social organizations, but their mentioned social principles are harmful and have angles with the social foundations of Islam.

کلیدواژه‌ها [English]

Anonymous Associations
Social Principles
Twelve Traditions
Anonymous
NA

مراجع

قرآن کریم.
نهج البلاغه. تحقیق، صبحی صالح، قم، هجرت، 1414.
آمدی، عبدالواحد، تصنیف غرر الحکم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1366.
اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، تبریز، بنی هاشمی، 1381.
انجمن معتادان گمنام، کتاب پایه، معتادان گمنام، مترجم، کمیته ترجمه دفتر خدمات جهانی معتادان گمنام ایران، کیمیا اثر، 1392.
انجمن الکلی‌های گمنام، الکلی‌های گمنام، ترجمه فارسی، نیویورک، انجمن خدمات جهانی الکلی‌های گمنام، 1993.
انجمن معتادان گمنام، عملکرد، دوازده قدم و دوازده سنت، مترجم، کمیته ترجمه دفتر خدمات جهانی معتادان گمنام ایران، 1383.
انجمن معتادان گمنام الف، انجمن‌های گمنام، مجموعه کتاب‌های همراه، نسخه الکترونیکی، بی‌تا.
انجمن معتادان گمنام ب، خانواده معتادان، مجموعه کتاب‌های همراه، نسخه الکترونیکی، بی‌تا.

10.بستانی، احمد، نسبت دین و سیاست در سیره نبوی، فصلنامه علوم سیاسی، ش35، ص77 – 96، پاییز1385.

11.پایگاه اینترنتی ان ای، «تاریخچه انجمن معتادان گمنام در ایران»، http: //na - iran. org/

پایگاه اینترنتی برنا نیوز، «معتادان گمنام راهی جهت تحقق رؤیای بهبودی از اعتیاد»، https: //www. borna. news/
پایگاه اینترنتی انصاف نیوز، «در انجمن معتادان گمنام چه می‌گذرد»، http: //www. ensafnews. com/
ــــــ، «نقد و بررسی انجمن‌های دوازده قدمی»، http: //antibehboodi. blogfa. com/
پایگاه اینترنتی افسردگان گمنام، «انجمن افسردگان گمنام، کارگاه سنت»، http: //afsordeganesf. mihanblog. com/
پایگاه اینترنتی اس ای، «انجمن معتادان جنسی گمنام»، http: //sa - iran. org/
پایگاه اینترنتی 12 و 12، دوازده قدم و دوازده سنت: 12/7/95: http: //12and12. blogfa. com/
پایگاه اینترنتی دوازده قدمی‌ها، اصول روحانی، تمایل، 8/7/97: http: //12ghadamiha. blog. ir/
جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن، ج2، قم، اسراء، 1379.
حائری، محمدحسن، تجسس، تهران، دانشگاه امام صادق، 1391.
حرّانی، ابن شعبه، تحف العقول. قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1404.

22. حاجی ده آبادی، محمدعلی و صادقی، علی، «بررسی فقهی مبانی و مصادیق رویکرد کاهش آسیب‌های اجتماعی جرم با تاکید بر اعتیاد به مواد مخدر»، فصلنامه اسلام و مطالعات اجتماعی، سال4، ش6، بهار1396.

23. خادم جهرمی، حامده و رئوفی، رحیم و دیگران، «بررسی تطبیقی قدمهای دوازده گانه گروه معتادان گمنام (NA) با اصول و تعالیم اسلامی»، فصلنامه پرستار و پزشک در رزم، سال3، ش6، بهار1394.

سروش، محمد، مبانی حریم خصوصی. تهران، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سازمان سمت، 1393.
شیری، عباس، پارادایم‌های عدالت کیفری، عدالت سزادهنده و عدالت ترمیمی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ش74، ص213 – 245، زمستان1385.

26. طوسی، محمد بن حسن، الامالی. قم، دارالثقافة، 1414.

27. عنایت، حمید، بنیاد فلسفه سیاسی در غرب. تهران، زمستان، 1377.

28. علمی، قربان و سبزیان، شمسا، مبانی اخلاق در اسلام و مسیحیت، نامه الهیات، سال2، ش5، زمستان1378.

29. علیوردی نیا، اکبر، «اثربخشی برنامه‌های معتادان گمنام در نگرش معتادان به مواد مخدر»، مرکز آموزشی و پژوهشی سوء مصرف و وابستگی به مواد، نسخه الکترونیکی طرح پژوهشی، 1388.

قاسمی، محمدعلی، فقه درمان، قم، مرکز فقهی ائمه اطهار، 1395.
کاپلان، هارولد و سادوک، بنیامین، خلاصه روانپزشکی (علوم رفتاری/روانشناسـی بـالینی)، ترجمـه، فرزین رضاعی، تهران، ارجمند، 2007.

32. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، قم، دارالکتب السلامیة، 1407.

33. کیخا، محمدرضا، تحلیل و بررسی مبانی مشروعیت درمان اجباری معتادان، دو فصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال52، ش1، ص163 – 182، بهار و تابسان1398.

34. معظمی، شهلا و پارسا، محمد، «انجمن معتادان گمنام از منظر عدالت ترمیمی»، فصلنامه حقوقی دادگستری، سال73، ش68، زمستان1388.

35. وفاجو، مهدی، آشنایی مبانی فقهی تحقیق و تفحص، قم، نصایح، 1391.

36. هاشمی، سیدضیاء و شعبان، مریم، «انجمن معتادان گمنام و اثربخشی رویکردهای اخلاق محور در بازپروری معتادان»، مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، سال7، ش2، پاییز و زمستان1395.

منابع لاتین

Books:

Alcoholics Anonymous,Twelve Steps and Twelve Traditions, New York: Alcoholics Anonymous World Services, 1953.
Friedman, G. L, Narcotic Anonymous: promotion of change and growth in spiritual health quality of life and attachment dimensions of ovoidance and anxiety in relatin to program involvement and time clean, California: Alliant International university,2006.
Narcotics Anonymous, Narcotics Anonymous World Services,2010.
Wilson, WG, Twelve Steps and Twelve Traditions. New York: Alcoholics Anonymous World Services,1953.

Articles:

Carricoa, AW. Giffordb, EV. Moos, RH, (2007), Spirituality/religiosity promotes acceptance - basedresponding and 12 - step Involvement. Drug and Alcohol Dependence, 89, p 66–73.
Connors, G. J. , Tonigan, J. S. , Miller, W. R, (2001), A longitudinal model of AAaffiliation, participation, and outcome: retrospective study of the ProjectMATCH outpatient and aftercare samples. Stud. Alcohol, 62, p 817–825.
Greon, L. L, M. T. Fullilove& R. E Fullilve, (1998), stories of spiritual Awakening: The nature of spirituality in Recovery. substance Abuse Treatment, 15, p 335 - 331.
Jeffrey K. Snyder Daniel M. T. Fessler, (2014), Narcotics Anonymous: Anonymity, Admiration, and Prestige in an Egalitarian Community. ETHOS, December, 42, Issue4, P 440 - 459.
Krentzman, AR. Robinson, EAR. Moore, BC. Kelly, JF. Laudet, AB. White, WL. Zemore, SE. Kurtz, E. Strobbe, S, (2011), How Alcoholics Anonymous (AA) and Narcotics Anonymous (NA) Work: Cross - Disciplinary Perspectives. Alcoholism Treatment Quarterly, 29, p 75–84.
Orange, A, (2011), The Heresy of the Twelve Stepsby, http: //12stepheresy. blogspot. com.
Room, R, (1993), Alcoholics Anonymous as a Social Movement. Barbara S. McCrady and William R. Miller, eds. , Research on AlcoholicsAnonymous: Opportunities and Alternatives. New Brunswick, NJ: Rutgers Center of AlcoholStudies, P 167 - 187.

Websites:

"Information about NA", https: //www. na. org/?ID=PR - index