دانشجوی دکتری تاریخ و تمدّن اسلامی دانشگاه پیام نور قم
چکیده
توجه و توصیۀ اسلام به رعایت اخلاق دوستی و برادری، نقش فراوانی در تعالی فرد و جامعه دارد، چراکه اخلاق یکی از عناصر مؤثر و مهّم شخصیّت انسان است. اسلام خواهان ایجاد رابطه صمیمی و عزّت و روح برادری در جامعه است، تقویت روحیۀ برادری آثار شگرفی بر نوع سبک زندگی افراد جامعه ایجاد میکند. در این پژوهش، این سؤال مطرح است که معیار و اهمیت انتخاب دوستی و برادری از دیدگاه حضرت رضا چیست؟ روشهای تثبیت و تحکیم دوستی و نیز، آداب معاشرت از منظر امام رضا کدام است؟ و آیا میتوان از مسألۀ دوستی و برادری، در زمینۀ تمدّنسازی و ایجاد وحدت بهره برد؟ هدف این است که با آموزههای اخلاقی امام رضا در باب اخلاق دوستی و برادری آشنا شده و با الگوبرداری، آنها را در سبک زندگی ایرانی - اسلامی بهکار ببندیم و در نظامسازی تمدّن اسلامی، مورد استفاده قرار دهیم و بتوان مسایل و مشکلات اخلاقی جامعه را برطرف نموده و با الگوگیری از رفتار و منش حضرت رضا، جامعه را بهسوی سعادت و خوشبختی هدایت نماییم. این پژوهش، با نگرشی نو به روشها و کارکردهای اخلاق و رفتار و آداب اجتماعی اسلامی و با مطالعه و بررسی متون و منابع تاریخی و آموزههای امام رضا، میکوشد به تبیین کارکرد روایات در زمینۀ اخلاق دوستی و برادری پرداخته شده و دستمایهای مناسب جهت الگوسازی، برای جوامع اسلامی فراهم آورد.