دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت- دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
مددکاری در تعالیم همۀ ادیان آسمانی آمده است و همۀ رهبران الهی، مردم را بدان فرا خوانده‌اند. از این‌رو، خاستگاه مددکاری را باید در ادیان جستجو کرد، چراکه یکی از مهم‌ترین پندهای همه ادیان، کمک کردن و یاری رساندن به همدیگر و همنوع خود است. در آیات قرآن و روایات معصومین نیز به مددکاری و یاری رساندن، به‌ویژه به یتیمان، توجه ویژه‌ای شده و دستورات صریح و اکیدی در این خصوص دارد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی مبانی و مهارت‌های مددکاری اسلامی در توانمندسازی ایتام بر مبنای سیرۀ ائمۀ اطهار به‌ویژه امام رضا می‌باشد. روش پژوهش، توصیفی و از نوع تحلیل اسنادی است. جامعۀ تحقیق شامل قرآن کریم و احادیث و روایات معصومین و دیگر بزرگان است که در کتاب‌ها، نشریات و پژوهش‌ها و تحقیقات مرتبط با موضوع تحقیق می‌باشد. نمونه‌گیری به شیوۀ هدفمند انجام شده و بر این اساس، از منابع فوق الذکر استفاده گردیده است. در این تحقیق، ابتدا مفاهیم و اصطلاحات مرتبط با تحقیق، تعریف و بیان شده است. سپس اهمیت و ضرورت مددکاری در جامعه بر مبنای سیرۀ ائمّه ذکر گردیده و در پایان نیز، عوامل و مؤلّفه‌های مؤثر در توانمندسازی ایتام بر مبنای سیرۀ ائمۀ اطهار به‌ویژه امام رضا مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است و به این نتیجه رسیده است که، مددکاری یک اصل مهم اجتماعی و همه‌جانبه است که علاوه بر امور مادی، ابعاد روحی و معنوی زندگی را نیز شامل میشود. ائمۀ اطهار به‌ویژه امام رضا در سیره و آموزه‌های خود همگان را به توجه و یاری رساندن به ایتام و توانمند ساختن آنها جهت عهده‌دار شدن امور زندگی خود سفارش نموده و مؤلّفه‌هایی برای آن معرفی نموده‌اند که با بهره‌گیری از این مؤلّفه‌ها می‌توان به ثمرات آن دست یافت.
)