تأثیر وابستگی دینی بر کاهش پذیرش طلاق در عصر سکولاریسم

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسنده

استادیار جمعیت‌شناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

با ظهور سکولاریسم و تغییر ارزش‌های اجتماعی، نگرش نسبت به طلاق در حال تغییر است. لذا تحقیق در مورد نگرش پیروان ادیان در مورد این تغییرات برای درک پویایی‌های آینده ساختار خانواده و نقش دین در جامعه معاصر ضروری است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر وابستگی دینی و باورهای مذهبی بر نگرش نسبت به طلاق و پذیرش آن انجام شد. با استفاده از داده‌های پیمایش ارزش‌های جهانی، اطلاعات 72000 نفر در 60 کشور جهان تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها نشان داد بیشترین و کمترین میزان اهمیت دین در زندگی و مشارکت در مراسم مذهبی به ترتیب در بین مسلمانان و افراد بی‌دین بود. افراد بی‌دین بالاترین میزان پذیرش طلاق را داشتند. در بین پیروان ادیان مختلف، یهودی‌ها بالاترین و مسلمانان پایین‌ترین نمرۀ پذیرش را به خود اختصاص داده‌اند. تحلیل چندمتغیره نشان داد که حتی با کنترل ویژگی‌های فردی، مذهبی و فرهنگی، دین همچنان تأثیر معناداری بر نگرش نسبت به طلاق دارد. در کل نگرش مثبت به طلاق و پذیرش آن در بین افراد بی‌دین، غیرمذهبی، پسامادی‌گرا، اختیارگرا، سکولار، با مشارکت پایین مذهبی، مرد، روستایی و دارای تحصیلات متوسطه و دانشگاهی بالاتر است. این یافته‌ها تأکید می‌کند که با وجود گسترش سکولاریسم، دین همچنان نیروی قدرتمند و تأثیرگذاری بر نگرش‌ها است و نقشی کلیدی در ساختارهای خانواده دارد. نتایج می‌تواند به گسترش آگاهی دربارۀ تأثیر عوامل سکولار و مذهبی بر ساختار خانوادۀ ایرانی کمک کند. لذا، سیاست‌گذاران در کشور بایستی برنامه‌هایی برای تقویت انسجام خانواده‌ها و کاهش پذیرش طلاق در میان گروه‌های مختلف طراحی کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Impact of Religious Affiliation on Reducing Divorce Acceptance in the Age of Secularism

نویسنده [English]

  • Milad Bagi
Assistant Professor of Demography, Department of Social Sciences, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan
چکیده [English]

With the emergence of secularism and the transformation of social values, attitudes toward divorce are changing. Therefore, investigating the perspectives of religious followers regarding these changes is essential for understanding the future dynamics of family structures and the role of religion in contemporary society. This study aimed to examine the impact of religious affiliation and beliefs on attitudes toward divorce and its acceptance. Using data from the World Values Survey, information from 72,000 individuals across 60 countries was analyzed. The findings revealed that Muslims exhibited the highest importance of religion in life and participation in religious ceremonies, while non-religious individuals showed the lowest levels. Non-religious individuals had the highest acceptance of divorce. Among followers of different religions, Jews demonstrated the highest acceptance scores, while Muslims had the lowest. Multivariate analysis indicated that even after controlling for individual, religious, and cultural characteristics, religion still had a significant impact on attitudes toward divorce. Overall, positive attitudes toward divorce and its acceptance were higher among non-religious individuals, secularists, post-materialists, libertarians, those with low religious participation, men, rural residents, and those with secondary or university education. These findings emphasize that despite the spread of secularism, religion remains a powerful and influential force shaping attitudes and plays a key role in family structures. The results can contribute to raising awareness about the impact of secular and religious factors on Iranian family structures. Therefore, policymakers should design programs to strengthen family cohesion and reduce divorce acceptance among various groups.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religion
  • Divorce
  • Attitudes Toward Divorce
  • Religious Beliefs
  • Secularism

مراجع

  1. اخلاصی، ابراهیم؛ رستگار، یاسر؛ خرم، منوچهر. (1397). آموزه‌های دینی و مناسبات خانواده و زناشویی؛ مورد مطالعه: زوجین شهر بندرعباس.فصلنامه علوم اجتماعی، 25(82): 128-99. https: //doi.org/10.22054/qjss.2018.26242.1663
  2. امام جمعه‌‌زاده، سیدجواد؛ رحیمی، رئوف؛ حاتمی نسب، سیدحسن. (1391). انقلاب خاموش در جوامع فرا صنعتی: تغییر در اولویت ارزش‌ها. پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، 2(3)، 61-85. http: //priw.ir/article-1-103-fa.html
  3. ایسپا، مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران. (1397). چهار باور مذهبی، هشتاد درصد جمعیت جهان را دربرگرفته است. شنبه، 15 اردیبهشت، در دسترس در: https: //ispa.ir
  4. برخورداری، عزت‌الله. (1400). طلاق و شرایط صحت آن در قرآن و قانون مدنی، نشریه مطالعات قرآنی، 12(48)، 149-169. https: //doi.org/10.30495/qsf.2021.687503
  5. بگی، میلاد؛ حسینی، حاتم. (۱۴۰۰). تفاوت‌های نسلی در نگرش نسبت به طلاق در ایران: کاربرد الگوی چند سطحی، پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، 10(3): 44-23. https: //doi.org/10.22108/srspi.2021.132060.1764
  6. جهانگیری مغانلو، نسرین؛ کرد، خدیجه. (1401). بررسی تأثیر آموزه‌های دینی بر رضایت از زندگی و پیشگیری از طلاق در زوجین، هفتمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش. محمودآباد. در دسترس در: https: //civilica.com/doc/1619971
  7. ربی‌پور، محمدعلی. (1386). نگرش اسلام به موضوع ازدواج و طلاق و مقایسه تطبیقی آن‌ها با آیین‌های یهودیت و مسیحیت. فصلنامه علامه، (15)، 79-59.
  8. رضایی، مریم. (1383). مبغوضیت طلاق در اسلام. رواق اندیشه، (30). https: //hawzah.net/fa/Article/View/82429/مبغوضیت-طلاق-در-اسلام
  9. قاسمی، فاطمه؛ عسکری‌زاده، قاسم؛ موسوی‌نسب، سید محمد حسین. (1398). رابطۀ ویژگی‌های شخصیت، نگرش مذهبی و رضایت جنسی با گرایش به طلاق در زنان پیراپزشک شهر کرمان در سال ۹۵-۱۳۹۴. پژوهش در دین و سلامت، 5(4)، 33-20.https: //doi.org/10.22037/jrrh.v5i4.19860
  10. کریمی، اعظم. (1400). بررسی و تحلیل نگرش جوانان به ازدواج و فرزندآوری. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، 20(25)، 292-275. https: //faslname.msy.gov.ir/article_452.html
  11. کلینى، محمد بن یعقوب. (1407ق). الکافی، (غفارى على اکبر و آخوندى، محمد). تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  12. مفتاح، احمد رضا؛ عبداللهی، محمدحسن. (1396). مسئلۀ طلاق در کلیسای کاتولیک معاصر. پژوهشهای ادیانی، 5(9)، 28-5. https: //adyan.urd.ac.ir/article_111567.html
  13. متقی هندی، علی ابن حسام الدین. (1364ق). کنز العمال فی سنن الاقوال والافعال. حیدرآباددکن: دائرة المعارف العثمانیه.
  14. Alfred J. (1989). Kolatch, The Jewish Book of Why/The Second Jewish Book of Why. New York, Jonathan David Publishers.
  15. Amato, P. R. (1994). The Impact of Divorce on Men and Women in India and The United States. Shifting the Center: Understanding Contemporary Families, 25(2) , 207-221. https: //www.jstor.org/stable/41602321
  16. Anson, B. (2024). Buddhist Views on Marriage, Retrieved in July 2024 at: https: //www.budsas.org/ebud/whatbudbeliev/237.htm
  17. Booth, A., Johnson, D. R., Branaman, A., & Sica, A. (1995). Belief and behavior: Does religion matter in today's marriage? Journal of Marriage and the Family, 57, 661-671. https: //doi.org/10.2307/353921
  18. Bryant, D. (2006). Reflections on 1 Corinthians 7: 10-11, Retrieved in July 2024 at: https: //donbryant.wordpress.com/2006/07/19/reflections-on-1-corinthians-710-11/
  19. Bystrov, E. (2014). Testing the second demographic transition theory with seemingly unrelated regression: marital postponement and human empowerment. European Sociological Review, 30(4), 483-499. https: //doi.org/10.1093/esr/jcu054
  20. Collardeau, F., & Ehrenberg, M. (2016). Parental divorce and attitudes and feelings toward marriage and divorce in emerging adulthood: new insights from a multiway-frequency analysis. Journal of European Psychology Students, 7(1), 24-33. http: //dx.doi.org/10.5334/jeps.341
  21. Dabone, K. T. (2012). Marital Satisfaction Among Married People in Sunyani Municipality. Doctoral dissertation, University of Cape Coast, Ghana.
  22. Davie, G. (2023). Revisiting Secularization in Light of Growing Diversity: The European Case. Religions, 14(9), 1119, 1-15. https: //doi.org/10.3390/rel14091119
  23. Diwan, P. (1957). The Hindu Marriage Act, 1955. International & Comparative Law Quarterly, 6(2), 263-272. https: //www.jstor.org/stable/755668
  24. Flatt, K. N. (2023). Secularization Theory’s Differentiation Problem: Revisiting the Historical Relationship between Differentiation and Religion. Religions, 14(7), 828, 1-22. https: //doi.org/10.3390/rel14070828
  25. Gubernskaya, Z. (2010). Changing attitudes toward marriage and children in six countries. Sociological Perspectives, 53(2), 179-200. http: //dx.doi.org/10.1525/sop.2010.53.2.179
  26. Hagevi, M. (2012). Beyond church and state: Private religiosity and post-materialist political opinion among individuals in Sweden. Journal of Church and State, 54(4), 499-525. http: //dx.doi.org/10.1093/jcs/csr121
  27. Hosseinkhanzadeh, A. A., Yeganeh, T., & Mojallal, M. (2013). The relationship of the religious orientations and attitudes with self-control among students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84, 759-762. https: //doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.06.641
  28. Indelicato, A., & Martín, J. C. (2023). Attitudes towards religions: The impact of being out of the religious group. Religions, 14(10) , 1-16. https: //doi.org/10.3390/rel14101218
  29. Inglehart, R & C. Welzel. (2005). Modernization, Cultural Change and Democracy: The Human Development Sequence. New York: Cambridge University Press
  30. Inglehart, R. (1997). Modernization and Post modernization: Cultural, Economic, and Political Change in 43 Societies. Princeton, NJ: Princeton University Press
  31. Kapinus, C. A., & Flowers, D. R. (2008). An examination of gender differences in attitudes toward divorce. Journal of Divorce and Remarriage, 49(3-4), 239-257. https: //doi.org/10.1080/10502550802222469
  32. Künkler, M., & Shankar, S. (2018). Introduction: A Secular Age beyond the West. A Secular Age beyond the West. Religion, Law and the State in Asia, the Middle East and North Africa, 1-32. https: //doi.org/10.1017/9781108278195
  33. Lesthaeghe, R. (2010). The unfolding story of the second demographic transition. Population and development review, 36(2), 211-251. https: //doi.org/10.1111/j.1728-4457.2010.00328.x
  34. Lev-Wiesel, R., & Al-Krenawi, A. (1999). Attitude towards marriage and marital quality: A comparison among Israeli Arabs differentiated by religion. Family Relations, 48, 51-56. https: //doi.org/10.2307/585682
  35. Menski, W. (2009). Hindu law: Beyond tradition and modernity. Oxford University Press.
  36. Mohanty MS (2023). Relationship between Positive Attitude and Marital Separation: The US Evidence, Medical Research Archives, 11(7), 1-14. https: //doi.org/10.18103/mra. v11i7.2.4158
  37. Moniz, J. B. (2023). Secularization in Europe: Causes, Consequences, and Cultural Diversity. Religions, 14(3), 423, 1-11. https: //doi.org/10.3390/rel14030423
  38. Nash, D. (2019). Secularist history: Past perspectives and future prospects. Secularism and Nonreligion, 8(1), 1-9. https: //doi.org/10.5334/snr.113
  39. Olson, J. R., Marshall, J. P., Goddard, H. W., & Schramm, D. G. (2016). Variations in predictors of marital satisfaction across more religious and less religious regions of the United States. Journal of family Issues, 37(12), 1658-1677. https: //psycnet.apa.org/doi/10.1177/0192513X14560643
  40. Pew Research Center (2012). The Global Religious Landscape, Retrieved in July 2024 at: https: //www.pewresearch.org/religion/2012/12/18/global-religious-landscape-exec/
  41. Porzor, P. & Ghorbani polkoe, H. (2023). The role of self-compassion, patience and optimism with an attitude towards Islamic sources in predicting the tendency of couples to divorce. Journal of Family Relations Studies, 3(10), 37-43. https: //doi.org/10.22098/jfrs.2023.12302.1103
  42. Prabhū, P. (1963). Hindu Social Organization: A Study in Socio-psychological and Ideological Foundations. Popular Prakashan.
  43. Simmons, R. S. (2024). Divorce in Judaism, Retrieved in July 2024 at: https: //aish.com/103423494/
  44. Sorokowski, P., Kowal, M., & Sorokowska, A. (2019). Religious affiliation and marital satisfaction: Commonalities among Christians, Muslims, and atheists. Frontiers in psychology, 10, 2798, 1-7. https: //doi.org/10.3389/fpsyg.2019.02798
  45. Stevenson, B., & Wolfers, J. (2007). Marriage and divorce: Changes and their driving forces. Journal of Economic Perspectives, 21(2), 27-52. https: //www.aeaweb.org/articles?id=10.1257/jep.21.2.27
  46. Stokes, C. E., & Ellison, C. G. (2010). Religion and attitudes toward divorce laws among US adults. Journal of Family Issues, 31(10), 1279-1304. http: //dx.doi.org/10.1177/0192513X10363887
  47. Sullivan, K. T. (2001). Understanding the relationship between religiosity and marriage: an investigation of the immediate and longitudinal effects of religiosity on newlywed couples. Journal of family psychology, 15(4), 610-626. https: //psycnet.apa.org/doi/10.1037/0893-3200.15.4.610
  48. Taylor, C. (2007). A secular age. Harvard university press.
  49. Thornton, A. (1985). Changing attitudes toward separation and divorce: Causes and consequences. American Journal of Sociology, 90(4), 856-872. https: //doi.org/10.1086/228147
  50. United Nations (2020). Crude divorce rate (OWID based on UN, OECD, Eurostat and other sources) – processed by Our World in Data. Accessible on 14 December 2024 at: https: //ourworldindata.org/marriages-and-divorces
  51. Van de Kaa, D. J. (2001). Postmodern fertility preferences: From changing value orientation to new behavior. Population and Development Review, 27, 290-331. https: //www.jstor.org/stable/3115262
  52. Vincent, P., & D’Mello, L. (2018). Changing trends of divorce in India: Issues & concerns. International Journal of Management, Technology and Social Sciences, 3(2), 151-157. http: //dx.doi.org/10.47992/IJMTS.2581.6012.0053
  53. Weiss, S (2024). Divorce: The Halakhic Perspective, Retrieved in July 2024 at: https: //jwa.org/encyclopedia/article/divorce-halakhic-perspective#: ~: text=A%20woman%20is%20divorced%20in,forced%20divorce%E2%80%9D
  54. Werner, M. (2009). Divorce, in Hindu Law: Beyond Tradition and Modernity, chapter 11, Delhi , online edn, Oxford Academic, Retrieved in July 2024 at: https: //doi.org/10.1093/acprof: oso/9780195699210.003.0011.
  55. World Population Review (2024). Divorce Rates by Country 2024, retrieved in June 2024 at: https: //worldpopulationreview.com/country-rankings/divorce-rates-by-country

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار