فلسفۀ معضل فرهنگی: مواجهۀ پارادایم با اپیستمه

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 گروه فیزیک و هسته پژوهشی مطالعات میان رشته اس هستی شناسانه/ دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در علوم مدرن در مورد فرهنگ بحث‌های زیادی انجام شده است اما شناخت معضل فرهنگی به‌دلیل ادعای خنثی بودن این علوم همواره مغفول مانده است. دراین پژوهش تعریفی برای معضل فرهنگی برمبنای این علوم ارائه می-دهیم. ازاین‌رو، ابتدا به تعریف مفاهیم اپیستمه‌ و پارادایم پرداخته سپس به بیان مکانیسم تغییر اپیستمه برمبنای تغییر پارادایم اشاره خواهیم کرد. باتوجه‌به‌این مکانیسم، پارادایم‌های شاخص سه دوران باستان، مدرن و پسامدرن و اپیستمه‌های متناظر با هریک («خودمرکزی»، «توجه به دیگری» و «واقعیت مجازی») را معرفی می‌کنیم. همچنین، علت به وجود آمدن معضل فرهنگی، تضاد اندیشه‌ای است که درنتیجۀ التقاط میان اپیستمه‌ با پارادایمی جدید رخ می‌دهد. علت این‌امر تغییر سریع پارادایم‌ و کُندی تغییرات اپیستمه‌ است. همچنین در این نوشتار نشان خواهیم داد که تضاد اندیشه‌ای به‌وجود آمده ازاین‌طریق درنهایت فرد را به‌نوعی از «ازخودبیگانگی» می‌رساند و در اجتماع ناهنجاری و معضل فرهنگی را به‌وجود می‌آورد. بدین‌ترتیب، اولین گام برای مقابله با معضل فرهنگی آگاهی به‌وجود تضاد اندیشه‌ای ناشی از التقاط بین اپیستمه و پارادایم است. تبیین فلسفی معضل فرهنگی می‌تواند برای یافتن راهکارهای مناسب برای مبارزه با ناهنجاری‌های اجتماعی نقش بسزایی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Philosophy of cultural issues: Eclectic of paradigm and episteme

نویسنده [English]

  • Maryam Sheibanian 1
1 French Language and Literature, Faculty of Letters and Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]

The notion of culture has been discussed in modern science, but there is no discussion on the cultural issues because modern science claims neutrality. In this article, we show definitions of the concepts of episteme and paradigm, then we show change of paradigm is the cause of episteme changing. We introduce the three significant paradigms of the antique, modern, and post-modern eras and use them to introduce the corresponding epistemes which are "self-centrism", "altruism" and "virtual reality", respectively. In this manuscript, we also will see that cultural issue is a result of thinking contradiction which happens when a paradigm changes more quickly than episteme. This contradictory thinking is a consequence of incompatible mixing of old episteme and new paradigm which can be found in the new civilizational instruments. We show that thinking contradiction causes a kind of self-alienation. Finally, we conclude that the first step to finding a solution for the cultural problems is to recognize this contradiction. Explaining the philosophy of cultural issues is crucial to confront social abnormalities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Episteme
  • Culture
  • Civilization
  • Paradigm
  • Cultural Issue

مراجع

  1. برنال، جان، علم در تاریخ ، ترجمه ح. اسدپور پیرانفر، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1388.
  2. بوردیو، پیر، تمایز، ترجمه ح. چاوشیان، چاپ دوم، تهران، ثالث، 1391.
  3. جعفری، محمدتقی، فرهنگ پیرو فرهنگ پیشرو، چاپ چهارم، تهران، مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری، 1388.
  4. جمعی از نویسندگان، فرهنگ اندیشۀ انتقادی از روشنفکری تا پسا مدرنیته، پژوهش، مایکل، تدوین و پژوهش، یزدانجو، چاپ سوم، تهران، نشر مرکز، 1386.
  5. طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، چاپ سوم، تهران، مرتضوی، 1375.
  6. کار، ائ ایچ، تاریخ چیست؟، مترجم، ح. کامشاد، چاپ ششم، تهران، خوارزمی، 1387.
  7. کانت، ایمانوئل، سنجش خرد ناب، مترجم، م. ادیب سلطانی، تهران، امیر کبیر، 1362.
  8. همو،نقد عقل عملی، مترجم، ا. رحمتی، چاپ چهارم، تهران، سوفیا، 1392.
  9. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‏، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1368.
  • هگل، گئورگ ویلهلم فریدریش، فنومنولوژی روح (پدیدارشناسی ذهن)، مترجم، ز. جبلی، چاپ سوم، تهران، شفیعی، 1389.
  1. [335 av. JC], Poétique (trad. J. Hardy). Paris: Gallimard. 2013.
  2. Metaphysics. (W. D. Ross, Trans.) Oxford: Clarendon Press. 1924.
  3. Aristotle: The Complete Works of Aristotle. (J. Barnes, Ed. , & R. P. Gaye, Trans.) Princeton, New Jersey: Princeton University Press. 1996.
  4. Balzac, H. [1829-1850]. Comédie humaine. Paris: Gallimard.
  5. Bénac, H. Guide des idées littéraires. Paris: Hachette.
  6. Berger, K. The Developing Person: Through the Life Span. New York: Worth Publishers.
  7. Busacchi, V.“Entre narration et action: Herméneutique et reconstruction thérapeutique de l'identité. ” Études Ricœuriennes / Ricœur Studies, 1, 21-33.
  8. Camus, A. L’Étranger. Paris: Gallimard.
  9. Chomsky, N. , and Foucault, M. The Noam Chomsky and Michel Foucault Debate on Human Nature. London: The New Press.
  10. Corneille, P.[1637]. Le Cid. Paris: Librairie Larousse.
  11. Crozier–De Rosa, S. A novel approach to history: arnold bennett, marie corelli and the interior lives of single middle-class women, England, 1880-1914, (PhD. Thesis). University of Wollongong, Department of History. Gwynneville: University of Wollongong.
  12. De Beauvoir, S. Pyrrhus et Cinéas. Paris: Gallimard.
  13. Derrida, J. L'écriture et la différence. Paris: Edition du Seuil.
  14. Derrida, J. De La Grammatologie. Paris: Les Editions de Minuit.
  15. d'Espagnat, B. Conceptual Foundations of Quantum Mechanics (2nd Ed. ed.). Reading, Massachusetts: Perseus Books Publishing.
  16. Einstein A. , P. B. May). “Can quantum-mechanical description of physical reality be considered complete?” Physical Review, 47, 777.
  17. Flaubert, G. Madame Bovary, Moeurs de Province. Paris: Michel Lévy Frères.
  18. Foucault, M. Les mots et les choses. Paris: Gallimard.
  19. Foucault, M. Histoire de la Folie à l'âge classique. Paris: Éditions Gallimard.
  20. Foucault-Preti. Les problèmes de la culture, Un débat Foucault-Preti. Il Bimestre, 2.
  21. Habermas J. Le discours philosophique de la modernité. Paris: Gallimard.
  22. Hassan, I. The Postmodern Turn: Essays in Postmodern Theory and Culture. Columbus: Ohio State University Press.
  23. Heisenberg, W. Physics and Philosophy. New York: Harper.
  24. Jefferson, Ann. Nathalie Sarraute, Fiction and Theory: Questions of Difference. Cambridge: Cambridge University Press.
  25. Juignet, P. “Michel Foucault et le concept d'épistémè,” retrieved from philosophie, science et société [en ligne]: http: //www. philosciences. com/Pss/philosophie-generale/la-philosophie-et-sa-critique/10-michel-foucault-episteme.2015.
  26. Kuhn, T. The Structure of Scientific Revolutions (Third Edition ed.). Chicago: The University of Chicago Press.
  27. Lanson, G. “La méthode de l’histoire littéraire”, Revue du Mois, 385-413.
  28. Le Clézio, J. M. G. Le Procès-verbal. Paris: Gallimard.
  29. Leibniz, G. Philosophical essays. (R. A. Garber, Trans.) Indianapolis: Hackett Publishing Company, Inc.
  30. Lynd, R. Knowledge for What: The Place of Social Science in American Culture. Princeton: Princeton Legacy Library.
  31. Maupassant, G. Boule de Suif. Paris: Charpentier.
  32. Maupassant, G. Bel-Ami. Paris: Ollendorff.
  33. Noro, P. The Influence and Power of Visual Media on Adolescents and The Need for School-Based Mediacal Literacy Instruction, (Thesis). University of Pittsburgh, School of Education. Pittsburgh: University of Pittsburgh.
  34. Piaget, J. Structuralism. (C. Maschler, Trans.) new York: Basic Books.
  35. Popper, K. The Open Universe: An Argument for Indeterminism. London: Cambridge University Press.
  36. Ricoeur, P. Interpretation Theory, Discourse and the Surplus of Meaning. Fort Worth: Texas Christian University Press.
  37. Ricoeur, P. Soi-même Comme un Autre. Paris: Edition du Seuil.
  38. Ricoeur, P. Réflexion Faite. Paris: Esprit.
  39. Rousseau, J. -J. Du Contrat Social ou Principes du Droit Politique. Paris: Mozambook.
  40. Rousseau, J. -J. Discours sur l’origine et les fondements de l’inégalité parmi les hommes. Chicoutimi: Bibliothèque Paul-Émile-Boulet de l'Université du Québec à Chicoutimi.
  41. Sarraute, N. L’ère du soupçon. Paris: Gallimard.
  42. Sartre, J. -P. L’Etre et le Néant. Paris: Gallimard.
  43. Sartre, J. -P. Huis Clos. Paris: Gallimard.
  44. Scudéry, M. Clélie, histoire romaine. Paris: Augustin Courbé. (1654-1660).
  45. Tachibana, K. Analyse formelle du récit dans L'Etranger d'Albert Camus. Gallia, 17, 29-39.
  46. Todorov, T. The Conquest of America: The Question of the Other. New York: Harper and Row.
  47. Zola, E. [1885]. Germinal. Paris: Gallimard.
  48. Zola, E. Le Roman expérimental. Paris: Charpentier.
  49. Zola, E. [1870-1893]. Les Rougon-Macquart. Paris: Gallimard1961..

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار