بررسی تحولات هویّت جنسیتی بانوان مذهبی در جامعۀ ایران

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسنده

دانشجوی دکترای دانش اجتماعی مسلمین، دانشگاه تهران

چکیده

تفاوت‌های تکوینی زن و مرد در خلقت، موجب تمایز در هویت جنسیتی آنان و انتظارات نقشی متفاوت از هردوی آن‌ها می‌گردد. این هویت جنسیتی برای زنان دارای مؤلفه‌هایی از جمله همسری، مادری، نقش‌های اجتماعی و... است؛ که هر یک دارای نظام اولویت خاص خود می‌باشد. در دنیای جدید به دلایل مختلف شاهد تحولاتی در این نظم هویتی در میان زنان و مردان هستیم، که البته مختص به طیف خاصی از افراد جامعه نیز نمی‌شود. لذا هدف از انجام این تحقیق، بررسی تحولات هویت جنسیتی بانوان مذهبی در جامعۀ ایران است. روش انجام این تحقیق ترکیبی از روش اسنادی و روش کیفی مطالعۀ موردی با تکنیک مصاحبه عمیق بوده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است‌که وجود خلاءهای گفتمانی در ادبیات نظری انقلاب اسلامی در حوزۀ مسائل زنان و خانواده و نیز عدم ارضای نیازهای روانی، جنسی و عاطفی زنان در خانواده، رضایتمندی کلامی در محیط کار و ترجیح نتیجه بر تکلیف، از جمله علل ویژۀ تحولات در هویت جنسیتی بانوان مذهبی در جامعۀ ایران به شمار می‌روند. راهکارهای پیشنهادی پژوهش حاضر در این زمینه نیز عبارت است از: رفع ابهامات و خلاءهای گفتمانی از ادبیات نظری و گفتمان انقلاب اسلامی، ارتقاء کیفیت حضور مردان در خانواده از رهگذر تدبیر فضای عاطفی و احساسی خانه و پاسخ‌گویی به نیازهای زیستی همسر و نیز انعطاف‌پذیرتر کردن تفکیک جنسیتی نقش‌ها در درون مناسبات خانواده است.

کلیدواژه‌ها