بررسی استراتژی نهضت عاشورا در ارتباط با قدرت حاکم

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

1 دانش آموختة مقطع کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی دانشگاه تهران

2 دانش آموختة مقطع کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه آزاد تهران مرکزی‌، مدرس دانشگاه

چکیده

در این پژوهش ابتدا محقق به طراحی مدلی پیشنهادی با عنوان «استراتژی پیشوایان دین در ارتباط با قدرت­های حاکم» همت گماشت و پس از تأیید و نهایی شدن آن توسط خبرگان علوم حوزوی و دانشگاهی، ضمن تقسیم نهضت عاشورا به چهارده مقطع زمانی (از زمان حضور حضرت اباعبدالله الحسین7 در مدینه پس از به خلافت رسیدن یزید ملعون تا بازگشت کاروان اسرای عاشورایی به مدینه)، به بررسی استراتژی­های این نهضت براساس مؤلفه­های مدل تحقیق و با استفاده از نظر خبرگان پرداخته است. این امر با توزیع پرسشنامه­ای 89 سؤالی به 60 نفر از خبرگان و سپس جمع­آوری و تحلیل داده­ها از طریق آزمون­های t و فریدمن صورت پذیرفت و نتایج آن به طور مفصل ارائه گردید. لازم به توضیح است نتایج این پژوهش صرفاً ناشی از نمونة انتخاب شده است و نمی­توان آن را به طور قطعی به استراتژی­های حضرت اباعبدالله الحسین7 نسبت داد.
استراتژی شهادت­طلبی از استراتژی­های قیام در روز عاشورا عنوان مهم­ترین (بالاترین امتیاز) استراتژی را در میان تمامی مقاطع به خود اختصاص داده است و کاربردی­ترین استراتژی نیز که در هفت مقطع زمانی دیده می­شود، استراتژی دفاع از استراتژی کلان قیام می­باشد.
در مقاطع قبل از شهادت حضرت اباعبدالله الحسین7 از انواع استراتژی­های کلان: قیام، مبارزة کلامی و خلق فرصت، بیشترین اهمیت را داشته­اند که از این میان، استراتژی­های شهادت­طلبی، دفاع، افشاگری، ارشاد، حضور مؤثر و هجرت را می­توان نام برد و در مقاطع پس از شهادت اباعبدالله الحسین7 از انواع استراتژی­های کلان: مبارزة پنهان و مبارزة کلامی بیشترین اهمیت را در نهضت عاشورا داشته­اند، که از این میان می­توان به استراتژی­های صبر، افشاگری و ذکر مصیبت اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها