دانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172311220170522مؤلفههای عزت (و اقتدار) فرهنگی در نهادینه شدن سبک زندگی اسلامی318347FAنبی اللهصدری فرمربی گروه معارف اسلامی دانشگاه پیام نور0000-0002-9846-8597محمدمولویاستادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه بین المللی امام خمینیJournal Article20191218هدف این پژوهش عبارت است از کشف مؤلفههای فرهنگی در رسیدن به سبک زندگی اسلامی و سؤال پژوهش هم این است که مؤلفههای عزت (و اقتدار) فرهنگی که در سبک زندگی اسلامی اثر مستقیم دارند، کدامند؟ آنچه در این مقاله بدان پرداخته شده، نه تمام مؤلفهها میباشد؛ بلکه گزینشی از مهمترینها بوده است که عبارتند از: احیای هویت فردی و اجتماعی و توجه به داشتههای خودی در جامعه؛ بکارگیری قاعدۀ نفی سبیل در نفی تسلط فرهنگی دشمن در حوزههای فرهنگی؛ معرفی اسوههای حقیقی به جامعه در جهت نفی الگوبرداریهای کاذب و جعلی؛ ترویج فرهنگ قناعت و سادهزیستی در جامعه، و افزایش کیفیت دینداری و تقوای فردی و جمعی. اینها برخی از مؤلفههایی هستند که جنبۀ اجتماعی آنها قویتر است؛ گرچه میتوان از مؤلفههای دیگری هم نام برد.دانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172311220170522موانع رشد شخصیت انسان در خانواده از نگرۀ قرآن و روایات1938348FAمحمدمیرزائی. استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضویJournal Article20191218<em>شخصیت در قرآن و متون روایی، به نیّت و شاکله یاد شده و به واقع، همان خلق و خوی رفتارساز و نسبتاً پایداری است که از مجموع غرایز و عوامل تربیتی و اجتماعی حاصل میشود. مجموعۀ عوامل منظور، براساس مبانی و غایتی است که اسلام از انسان و شخصیت انسانی دارد. خانواده یکی از مهمترین کانونهای شکلگیری، رشد و شکوفایی شخصیت انسان است. موضوع این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی از منابع کتابخانهای فراهم آمده، بخشی از مهمترین موانع رشد شخصیت در خانواده و آسیبهای آن از منظر قرآن و روایات است. این موانع در دو حوزۀ جهل نظری و جهل عملی تبیین شده است. ناآگاهی خانواده بهخصوص پدر و مادر از جایگاه خود، خداوند، شیطان و شیوههای رشد و تربیت، از موانع رشد شخصیت در خانواده در حوزۀ جهل نظری است. رهاسازی تربیت، برونسپاری و سهلانگاری والدین در آموزش عملی و علمی اخلاق، شعائر، دستورات اسلامی و مسائل عقیدتی، تنش در روابط والدین، دنیاگرایی و عدم طبقهبندی مسائل مورد نیاز فرزندان در دورههای مختلف سنّی، از موانع عملی رشد و شکوفایی شخصیت در خانواده از نگاه قرآن و روایات است.</em>دانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172311220170522نقش زکات در تولید ثروت در نگرش قرآن کریم3960349FAمحموداصغریپژوهشگر دانشگاه علوم اسلامی رضویJournal Article20191218<em>این نوشتار در تلاش است تا به بررسی اهمیّت و نقش زکات در تولید ثروت از طریق فقرزدایی و رفع محرومیت از جامعه با از بین بردن شکاف و فاصلههای عمیق طبقاتی و برخورداری تمامی انسانها از ثروتهای خدادادی از منظر قرآن کریم بپردازد.</em>
<em>رویکرد قرآن کریم در خلق ثروت از طریق سازوکار زکات،</em> <em>معطوف بر رشد قابلیتهای فردی و توانمندسازی افرادی است که بهواسطۀ فقر از چرخۀ اشتغال و تولید خارج شدهاند</em> <em>و توان بازگشت به این چرخه را به سبب فقر ندارند. بنابراین، نقش زکات در مشارکت دادن فقرا در رشد و توسعه و تولید ثروت عبارت است از: افزایش استفاده یا افزایش بهرهوری استفاده از فراوانترین دارایی آنها، یعنی کار خواهد بود که از این طریق است که میتوان درآمد پایدار و مطمئنی را نیز برای آنها خلق کرد.</em>
<em>پژوهشها نشان میدهد چنانچه گردآوری و هزینه کردن زکات با درایت و مدیریت انجام شود، زکات توان تأمین مالی بسیار بالایی را برای حذف فقر و ایجاد اشتغال برای به میدان آوردن نیروی کار فقرا را دارد. ازاین رو، سیاستهای حمایتی </em><em>-</em><em> اقتصادی قرآن کریم در قالب زکات ریشهکنسازی فقر و محرومیت در جامعه است و تمرکز آن بر روی از بین بردن شکاف قابلیتی و ایجاد توانمندی برای کار و ایجاد اشتغال در افراد خواهد بود.</em>
فرض ما در این نوشتار بر این است که با چنین رویکردی به عملکرد زکات، میتوان علاوه بر ریشهکنسازی فقر و محرومیت در جامعه به تولید و خلق ثروت نیز پرداختدانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172311220170522بررسی مؤلفههای فرهنگ ایثار و شهادت در اندیشۀ شهید مطهری6185350FAسعیدقربانیدانشجوی دکترای مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهدمحمدرحیمیاندانشجوی کارشناسی ارشد جامعهشناسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهدزاهدغفاری هشجیندانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه شاهدJournal Article20191230<em>یکی از پشتوانهها و ذخایر غنی فرهنگ جامعۀ ما، فرهنگ ایثار و شهادت است که از نسیم روحبخش اسلام در جامعه جاری شده است. این فرهنگ، از ویژگیهای مهم مکتب تشیع و ضامن بقا و تداوم اسلام اصیل است. برای شکلگیری این فرهنگ ناب در جوامع، نیاز به مؤلفهها و شاخصهایی است که بدون آنها نباید انتظار داشت که چنین فرهنگ نابی در جوامع اسلامی شکل گیرد. در مقالۀ حاضر، نویسنده درصدد است به این پرسش اساسی پاسخ دهد که مؤلفهها و شاخصهای شکلگیری فرهنگ ایثار و شهادت در جوامع اسلامی از منظر شهید مطهری کدامند؟ برای شکلگیری فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه، مؤلفهها و شاخصهای گستردهای قابلتصور است. با وجود این مؤلفهها، پژوهش حاضر درصدد است که با استفاده از روش اسنادی و مدل محقق ساخته برای فرهنگ ایثار و شهادت، مواردی از آنها را با استناد به بیانات شهید مطهری موردبررسی قرار دهد. یافتههای این پژوهش نشان میدهد برای شکلگیری فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه، باید مؤلفههایی چون مردمداری، عزتنفس، خدامحوری، عدم تعلق به دنیا و عمل صالح و شاخصهای آنها تقویت شوند.</em>دانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172311220170522اعتباریابی مقیاس دینداری و نقش روشهای تدریس فعال با رویکرد اسلامی بر میزان دینداری دانشآموزان دوره دوم متوسطه87110353FAفرانکامیدیاناستادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دزفولمرضیهدهقانیاستادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تهران.عزیزخواجه حسن زاده دزفولیکارشناس ارشد برنامهریزی آموزشی، آموزش و پرورش شهرستان دزفولJournal Article20191231<em>هدف پژوهش حاضر، اعتبار یابی مقیاس دینداری و</em> <em>بررسی نقش روش تدریس (فعال مبتنی بر رویکرد اسلامی </em><em>-</em><em> سنتی) درس دین و زندگی بر میزان دینداری دانشآموزان دورۀ دوم متوسطه در شهرستان دزفول</em> <em>است. روش تحقیق، پسرویدادی از نوع علمی </em><em>- </em><em>مقایسهای میباشد. جامعۀ آماری این پژوهش، شامل کلیۀ دانشآموزان دورۀ دوم متوسطه در شهرستان دزفول در سال تحصیلی 95</em><em>-</em><em>94 است. با روش نمونهگیری خوشهای، 370 نفر به عنوان نمونۀ آماری انتخاب شدند. ابزار پایاننامه، شامل پرسشنامۀ «میزان دینداری» بود که روایی آن، با انجام تحلیل عاملی اکتشافی در چهار حیطۀ (اعتقادات، عبادات، عمل صالح، تعامل با طبیعت) تأیید شد. نتایج یافتههای بدست آمده نشان</em> <em>دادند</em> <em>دانشآموزانی که با روش تدریس فعال، توسط معلمان درس دین و زندگی دورۀ دوم متوسطه آموزش دیدهاند، از میزان دینداری بالاتری نسبت به دانشآموزانی که با روش تدریس سنتی توسط معلمان درس دین و زندگی دورۀ دوم متوسطه آموزش دیدهاند، برخوردار میباشند.</em>دانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172311220170522بررسی موازین جرم تروریسم در اسناد بینالمللی و حقوق ایران111150354FAمحمد رضاکیخادکتری تخصصی رشته الهیات، فقه ومبانی حقوق اسلامی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان.علیامیرمحمدیدانشجوی دکتری الهیات، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدانJournal Article20191231<em>هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی موازین جرم تروریسم در اسناد بینالمللی و حقوق ایران است. این تحقیق با استفاده از روش تحلیلی </em><em>-</em><em> توصیفی با گردآوری مطالب از منابع کتابخانهای و اینترنتی به بررسی موضوع پرداخته است. علیرغم گستردگی و ویژگیهایی که پدیدۀ تروریسم پیدا کرده است، تنها چند دهه است که به یکی از مباحث بحثبرانگیز بینالمللی، منطقهای و داخلی، تبدیل شده است. به رغم اینکه امروزه، همۀ کشورها یک صدا تروریسم را محکوم میکنند، متأسفانه بحث تروریسم بیشتر جنبۀ سیاسی به خود گرفته است تا جنبۀ حقوقی. در حقوق کیفری ایران، عنوان مجرمانۀ مستقلی برای تروریسم پیشبینی نشده است. جرم بغی نیز، از این قاعده مستثنی نیست. برخی از حقوقدانان، بغی را جرم سیاسی دانستهاند؛ اما یکی از مهمترین جرایم علیه امنیت جامعه، که با واکنش کیفری شدیدی در دین اسلام همراه است، جرم محاربه و افساد فی الارض است. ایران در طول تاریخ، خصوصاً بعد از انقلاب اسلامی، هدف بسیاری از جرائم تروریستی بوده است؛ اما هیچگاه در قوانین ایران با این پدیدۀ شوم، برخورد جدی به عمل نیامده است. با توجه به اینکه در حال حاضر، سیزده سند بینالمللی در مورد مبارزه با تروریسم به تصویب رسیده است، ایران فقط به شش سند از این اسناد ملحق شده است. جمهوری اسلامی ایران، باید قانون جامعی در مورد این پدیدۀ شوم که بیشتر به نسلکشی انسانها میانجامد را تصویب کند. شاید یکی از دلایلی که ایران جز اولین و بزرگترین قربانیان تروریسم است، نبود قانون جامعی در مورد تروریسم باشد. </em>دانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172311220170522تأثیر تربیتی نعمت در زندگی انسان از نگاه قرآن کریم151183355FAحسننقی زادهاستاد دانشگاه فردوسی مشهدسید علی اصغرحسینی محمدآباددانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد0000-0002-9744-1325Journal Article20191231<em> از مباحثی که در حوزههای حکمت عملی، فلسفه، اخلاق، تربیت و روانشناسی مطرح است، چگونگی تربیت انسان میباشد. خداوند متعال از ابتدای خلقت انسان، همواره با فرستادن پیامبران و کتب آسمانی، انسان را در مسیر تربیت و تزکیه تا رسیدن به سعادت حقیقی، یاری کرده است. این نوشتار، ابتدا به بررسی مفهوم نعمت و تربیت میپردازد؛ آنگاه در پی بررسی این نکته است که آیا در قرآن کریم، ارتباطی بین مفهوم نعمت و تربیت انسان وجود دارد؟ نتیجۀ بهدست آمده نشان میدهد که در قرآن مجید، پارهای از نعمتها، بهعنوان لوازم و پایههای تربیت انسان است. برخی دیگر، حاکی از روشهای تربیتی قرآن کریم میباشد؛ بعضی از نعمتها نیز اهداف تربیتی قرآن کریم را نشان داده است. در این میان، بخشی از موانع تربیت نیز در ارتباط با مفهوم نعمت وجود دارد که در قرآن به آن، اشاره شده است.</em>