دانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172512020200220از جهانبینی اسلامی تا تولید علم دینی، بررسی دیدگاههای مهدی گلشنی پیرامون تولید علم دینی در قالب رویکرد اصلاحی328532FAحسنمحمد میرزائیابوالفضلذوالفقاریدانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه شاهدفاروقحفیظی نافچیکارشناسی ارشد دانش اجتماعی مسلمینJournal Article20200613<em>علم دینی و تولید علوم انسانیِ اسلامی یکی از مهم ترین و در عین حال بحث برانگیزترین مسائل علمی و گاهاً سیاسی کشور، در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی (بالاخص در یکی دو دهه اخیر) بوده و دیدگاههای متفاوتی در این باب طرح و ارائه گردیده استکه یکی از مهمترین و جدی ترین این دیدگاهها متعلق به مهدی گلشنی میباشد. پژوهش حاضر در پی آن استکه با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلاو و موفه به شناسائی عناصر گفتمانی و مفصل بندی دالهای گفتمانی آراء ایشان در زمینه تولید علم دینی بپردازد. </em>
طبق پژوهش صورت گرفته، دال برتر این گفتمان که ناظر به امکان تولید علم دینی است؛ «ابتناء بر جهان بینی دینی (اسلامی) است. «جهت گیری و کاربرد الهی»، «مطلوبیت علم دینی»، «تاثیر جهان بینی در حوزه داوری»، «شمولیت تمام علوم از حیث گستره»، «بهره گیری از روشهای دیگر در کنار روش تجربه»، «وحدت علم و دین» و «ابتناء بر نگرش کل نگرانه و وحدانی» نیز به عنوان دالهای فرعی گفتمان ایشان شناسائی و مورد بررسی قرار گرفتهاند و در نهایت مجموعه دالهای مزبور در یک نظام ارتباطی مفصل بندی گردیدهاندhttps://iss.razavi.ac.ir/article_532_18ce7cb665f0534cc3836caf42432b75.pdfدانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172512020200220واکاوی بازدارندگیهای سیاسی تأمین رفاه اجتماعی در قرآن و حدیث2948533FAسهرابمروتیدانشیاردانشگاه ایلامالهامتقی نیاکارشناسی ارشد علوم قرآن وحدیث دانشگاه ایلامساداتحسینیدانشجوی دکتری رشته الهیات گرایش فلسفه دین دانشگاه پیام نور واحد تهرانJournal Article20200613یکی از مفاهیم واصطلاحاتی که در عصر حاضر موردتوجه و تمرکز صاحب نظران ومتخصصان امر، قرار گرفته است مفهوم رفاه اجتماعی استکه در قرآن کریم و احادیث معصومین یکی از شاخصهای بارز جامعۀ اسلامی، تامین رفاه اجتماعی مردمان جامعه به شمار میآید، بنابراین در حکومت اسلامی که هدف اصلی آن نیل جامعه و آحاد مردم به تعالی و کمال است، تأمین رفاه و آسایش در اولویت قرار میگیرد؛ زیرا با تأمین رفاه و آسایش مسیر تعالی انسانها هموار خواهد شد. این پژوهش در پی آن استکه با واکاوی رفاه اجتماعی در ثقلین و همچنین با نگاهی ژرف اندیشانه بارزترین موانع سیاسی تأمین رفاه اجتماعی را تبیین نماید، طبیعی استکه شناخت این موانع، گام مؤثر و ارزشمندی در راستای تحقق ایدۀ فرخندۀ پیدایش رفاه اجتماعی مطلوب از منظر اسلامی باشد، در این پژوهش از روش کتابخانهای و توصیفی استفاده شده استhttps://iss.razavi.ac.ir/article_533_d985d1a5687349e1f96793e99d1ff4ab.pdfدانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172512020200220فلسفۀ ارتباطات بر اساس حکمت متعالیه4966534FAفر زانهعلیزادهدانشجوی دکتری رشته الهیات و معارف اسلامی گرایش علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد واحد یادگارامام (ره) - تهران (نویسنده مسئول)سیدرمضانعقیلیدکتری علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتیجمیلهعلم الهدیدانشیار دانشگاه شهید بهشتیJournal Article20200613<em>مفهوم ارتباطات انسانی هرچند به لحاظ عرفی، عیان و بدیهی مینماید ولی در تحلیل فلسفی، حدود و ثغور آن به سادگی ترسیم نشده است. در این نوشتارتلاش شد، مفهوم ارتباطات انسانی از منظر فلسفی و اصول حکمت متعالیه مورد بررسی قرار گیرد و از آنجا که فلسفه ارتباطات به عنوان یک فلسفۀ مضاف به صورت مستقیم در دستگاه فلسفی صدرا تشریح نشده است، اصول اساسی توجیهکنندۀ ارتباطات انسانی شامل؛ اضافۀ اشراقی، حرکت جوهری، تکوین هویت، امکان فقری، آزادی انسان، وجود رابط و مستقل، علّیت و ارتباط ایجادی، قائدۀ بسیط الحقیقه شناسایی و تبیین گردید، نتایج حاصل نشان میدهد که انسان دارای وجودی مستقل نیست، بلکه در ربط مستقیم با واجب الوجود، هم در مرحلۀ حدوث و هم در مرحلۀ بقاء قرار دارد و نسبت آدمی با وجود واجب، نسبت و ربط وجودی است این نسبت و ربط وجودی که دال بر فقر ذاتی انسان دارد، شبکهای از روابط و نسبتها را شکل میدهد که تا حد زیادی زمینه ساز تکوین هویت و رشد وجودی انسانهاست. </em>https://iss.razavi.ac.ir/article_534_9f31eefd3ec61fd0e8fdf1f680e50bf7.pdfدانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172512020200220رویکرد قوانین برنامۀ توسعۀ اقتصادی اجتماعی فرهنگی پس از انقلاب به زنان با تأکید بر برنامۀ ششم6798535FAالههمرندیاستادیار گروه حقوق دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهرا ( نویسنده مسئول)خدیجهمظفریاستادیار گروه حقوق دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهراسیده لطیفهحسینیاستادیار گروه حقوق دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد دانشگاه الزهراJournal Article20200614<em>امروزه توسعه در تمام ابعاد خود از جمله مهم ترین موضوعات هر جامعهای میباشد، ازآنجاییکه در تمام جوامع تقریبا نیمی از جمعیت را زنان تشکیل میدهند، در توسعه عاملی بنیادی محسوب میشوند</em> <em>و همین امر موجب گردیده است در تدوین برنامههای توسعۀ ملی نقش ویژهای برای آنان درنظر گرفته شود، با توجه به اینکه گفتمان عدالت و پیشرفت به عنوان گفتمان غالب در دهۀ چهارم انقلاب تعیین گردیده است و از آنجاییکه توجه به عدالت جنسیتی از جمله مهم ترین مقولههای عدالت میباشد ضرورت انجام پژوهشی درخصوص اینکه جایگاه زنان در برنامۀ ششم توسعه که در دهۀ مزبور تدوین گردیده است چیست و چه وضعیتی در مقایسه با برنامههای توسعۀ قبل از آن دارد ایجاد گردید، در پاسخ به این پرسش طی یک پژوهش اکتشافی- توصیفی تلاش شده است تا با بررسی اسناد توسعهای کشور به روش کتابخانهای و با ابزار تحلیل محتوای کیفی، مشخص گردد برنامۀ ششم چه رویکردی به نقش زنان در فرآیند توسعه دارد؟ چنانچه یافتههای تحقیق نشان میدهد با توجه به اختصاص یک بخش از برنامه به موضوع زنان و خانواده و توجه به شاخصهای مختلف توسعۀ انسانی و تأکید بر نقش زنان در فرایند توسعۀ پایدار، جایگاه زنان در برنامۀ ششم پیشرفت قابل توجهی داشته است ولیکن علیرغم نگرانیهای رهبری نظام در خصوص رشد منفی جمعیت توجهی بهصورت جدی به این مسأله نشده است. </em>https://iss.razavi.ac.ir/article_535_63697c9d8a0144357fc142ebf4319528.pdfدانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172512020200220تأمّلی در مبانی قانونی بودن اتانازی از منظر اخلاق و اجتماع99128536FAمحسنموسوی فراستادیار دانشگاه علوم اسلامی رضویکاظمخسرویدانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی (نویسنده مسئول).Journal Article20200614<em>اتانازی که در زبان فارسی به بیمارکشی با ترحم، بیمارکشی طبی، تسریع در مرگ محتضر و</em> <em>قتل از روی ترحم ترجمه شده است، در معنای خاص خود</em> <em>به سلب عمدی حیات از یک بیمار صعب العلاج بنا به درخواست وی، توسط پزشک متخصص تعریف میشود. </em>
<em>اتانازی را میتوان بر</em> <em>مبنای نوع رفتار و همچنین درخواست کنندۀ آن تقیسم بندی نمود، بدین صورت که اگر برمبنای عمل انجام شده باشد، به فعال و انفعالی و اگر به درخواست کننده آن نظر بیفکنیم، به داوطلبانه و غیرداوطلبانه تقسیم میشود، در رابطه با اتانازی بحثهای اخلاقی و اجتماعی فراوانی صورت گرفته استکه بالطبع برخی آن را خلاف اخلاقیات و شأن و جایگاه والای انسانی میدانند و در مقابل، برخی دیگر آن راحاصل احترام به انتخاب فردی وامری مشروع واخلاقی میدانند. </em>
<em>درهرحال فارغ ازمباحث فقهی و کیفری مسأله، مهمترین دلایل مخالفین را از منظر اصول اخلاقی و اجتماعی میتوان شیب لغزنده، کاهش کیفیت مراقبتهای پزشکی وازبین رفتن اخلاق پزشکی، جلوگیری از پیشرفت پزشکی، تأثیرنقش خانواده و اطرافیان، اصل تقدس حیات، و مخالفت با مشیت الهی برشمرد، درمقابل طرفداران قانونی شدن اتانازی به دلایلی همچون احترام به انتخاب فردی و ارادۀ شخصی و آزادی انسان، نظریۀ اصالت فایده، حق مرگ باعزت، نظریۀ رأفت وترحم، اصل تأثیردوگانه، نظریه فشار وقانون طلایی استناد میکنند. </em>https://iss.razavi.ac.ir/article_536_933a7150962027f7b787c4b3ce2f64a3.pdfدانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172512020200220رهیافتی بر راهکارهای اجرایی انفاق در جامعه، از منظر آیات و روایات129164537FAمحمودواعظیاستادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه تهراننجمهناصری طاهریکارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهرانJournal Article20200614<em>یکی از مهمترین مشکلات جامعۀ امروز، مسألۀ فقر و فاصلۀ طبقاتی زیاد است و با توجه به تهاجم فرهنگی و ترویج فرهنگ فردگرایی و تجمل پرستی، پرداختن به بحث انفاق یکی از مهمترین راهکارهای برونرفت از این مسائل استکه با آگاهی دادن و فرهنگسازی میتوان از این مقوله بسیار مهم قرآنی استفاده کرد. گسترش فرهنگ انفاق و آشنایی با آثار فردی و اجتماعی آن میتواند از سویی ویران کنندۀ بخل و اسراف باشد و از سویی دیگر شکاف طبقاتی اجتماعی را از بین برده و ارزشهای اسلامی را در جامعه حاکم گرداند... انفاق علاوه بر اینکه یک فضیلت اخلاقی محسوب میشود، باعث تعادل اجتماع و پر کردن شکافهای اجتماعی است وعلاوه بر آثار مثبت در زندگی دنیوی و اخروی فرد، در زندگی اجتماعی نیز تأثیر شگرفی دارد به گونهای که حتی در ادیان دیگر نیز به این امر بسیار تأکید و توصیه شده است، ارزش و اهمیت این موضوع به اندازهای استکه قرآن مجید درآیات متعددی به آن پرداخته و آن را توضیح و تبیین کرده است، لذا قرآن وقتی سیمای پرهیزکاران را معرفی میکند، یکی از اوصاف نیک آنان را انفاق کردن ذکر نموده تا آنجا که در اولین آیات قرآن، خداوند انفاق را از صفات بارز متقین بیان میکند: </em>﴿<strong>الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ</strong>﴾ <em>(بقره/3)،</em><em> و حضور آن در کنار ایمان به غیب و اقامۀ نماز، نشان از اهمیت بسیار والای این فریضه الهی استکه باعث نزدیکی و تقرب به خدای متعال است. البته باید در نظر داشت که آنچه در انفاق مورد توجه است منحصر به جنبههای مادی و اقتصادی آن نمیشود، بلکه جنبههای اخلاقی و معنوی آن نیز مدنظر است. تحقیق پیش رو، با روش تحلیلی - توصیفی به تتبع در آیات و روایات پرداخته وبعد از بیان آثار اجتماعی مترتب بر انفاق، راهکارهایی برای گسترش انفاق در جامعه در دو دسته کلی ارائه نموده است، راهکارهای نظری که بیشتر مربوط به مسائل فرهنگی و باورهاست و شامل راهکارهای شناختی - بینشی و راهکارهای انگیزشی است. در راهکارهای شناختی بیشتر تصحیح نگرش افراد نسبت به انفاق و دنیا مدنظر است؛ همچنین تقویت باورهای دینی از جمله راهکارهای شناختی در تحقق و ترویج انفاق است، تشویق، تحذیر، الگوسازی و بیان سیرۀ اهل بیت</em><em> به عنوان راهکارهای انگیزشی و اهتمام نقش رسانهها و سازمانهای مردم نهاد و قدردانی از خیرین و اختصاص ایام خاصی از سال برای انفاق عمومی از راهکارهای عملی بر شمرده شده است. </em>https://iss.razavi.ac.ir/article_537_5dfa79510eedccf70f4bb7282d66d4b5.pdfدانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172512020200220واکاوی نحوه ارتباط انسان – جامعه - طبیعت از منظر آیات اجتماعی سوره انفال165186539FAمحمدسلطانیهمعاون فرهنگی0000-0001-7791-2620محسنمدنی نژادپژوهشگر مجمع تقریب مذاهب اسلامی0000-0003-0261-5191Journal Article20191228انسان در نظام هستی، ارتباطات گوناگونی دارد که می توان آن را درسه دسته قرار داد: ارتباط با خدا، ارتباط با جامعه (همنوعان خود) و ارتباط با طبیعت. نویسنده با روش توصیفی تحلیلی وبا هدف کشف وتبیین نوع این ارتباطات بر اساس آیات اجتماعی سوره انفال پرداخته است. در ارتباط با خداوند باید نسبت به او شناخت و معرفت پیدا کند و با معرفت به او، به آورنده پیام او اعتقاد و از اوامرش تبعیت و از مخالفت با او بپرهیزد. در ارتباط با انسانهای دیگر باید بداند که انسان موجودی اجتماعی است که منشأ حقوق وتکالیف معینی است. این مساله با توجه به آیات سوره انفال، شامل فتنه بودن فرزند، اصلاح ذات البین، انفاق به مردم، تالیف قلوب، هجرت وصلح میشود که انسان در زندگی اجتماعی با توجه به کرامت ومسؤولیت خویش، با مراعات این امور، زمینه ساز تحقق عدالت اجتماعی شود.<br /> در رابطه با طبیعت باید چگونگی رابطه جهان هستی رابا خداوند دریابد وبفهمد که خود او نسبت به جهان هستی و طبیعت چه رفتاری باید داشته باشد تا برخورداری متقابل حاصل شود. آگاهی از امکان آثار اعمال انسان بر طبیعت و واکنش های احتمالی و متقابل جهان هستی از اموری است که از این سوره بدست میآید.https://iss.razavi.ac.ir/article_539_e50ca0670d81dd4ea2065dff94df1ed7.pdfدانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172512020200220فهرست مقالات12540FAJournal Article20200614فهرست مقالات مجله پژوهش های اجتماعی اسلامی شماره 120https://iss.razavi.ac.ir/article_540_e2f4f4d33b41f13be5c8c1d5c4c7fca8.pdfدانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172512020200220چکیده انگلیسی187196541FAJournal Article20200614چکیده انگلیسی مقالات شماره 120https://iss.razavi.ac.ir/article_541_5dfc34b2658d54775ff25f6525aa0b8b.pdfدانشگاه علوم اسلامی رضویپژوهش های اجتماعی اسلامی1029-01172512020200220شناسنامه11554FAJournal Article20200620شناسنامهhttps://iss.razavi.ac.ir/article_554_fb3aa9d6ed78de49a3d2674c38f67dd9.pdf